lider-ahenk-docs/1.1.0/elle-kurulum/liderahenk-kurulum.md

Kurulum adımları;

• Veritabanı Sunucusu(MariaDB)
• LDAP(slapd)
• XMPP(Ejabberd)
• Dosya Sunucu
• KARAF(Lider)

bileşenlerinden oluşmaktadır. Bu adımlar Pardus 17 ve Pardus 17 Sunucu sürümleri üzerinde test edilmiştir.

##LiderAhenk Depo Adresini Ekleme

LiderAhenk kurulumu için gerekli paketler "repo.liderahenk.org" deposunda bulunmaktadır. Deponun sisteminize tanımlanması için uçbirim(konsol)da;

sudo wget http://repo.liderahenk.org/liderahenk-archive-keyring.asc && sudo apt-key add liderahenk-archive-keyring.asc &&  rm liderahenk-archive-keyring.asc

komutları ile "liderahenk-archive-keyring.asc" key dosyası indirilerek sisteme yüklenmelidir. Ardından;

sudo printf  "deb [arch=amd64] http://repo.liderahenk.org/liderahenk stable main" | sudo tee -a /etc/apt/sources.list

komutu ile depo adresi "/etc/apt/sources.list" dosyasına eklenir.

Not: Yukarıdaki komutlarda problem yaşanırsa aşağıda anlatılan şekilde elle tanımlama yapabilirsiniz.
Uçbirimde bir metin editörü(vi,nano) yardımı ile ;

	deb [arch=amd64] http://repo.liderahenk.org/liderahenk stable main

satırını "/etc/apt/sources.list" dosyasına elinizle de tanımlayabilirsiniz.

Daha sonra;

sudo apt update

komutu ile güncel paket listesi alınarak kurulumlara başlanmalıdır.

##Veritabanı Sunucusu Kurulum Adımları##

Veritabanı olarak MariaDB kullanılmaktadır. Veritabanları birbirleriyle ilişkili bilgilerin depolandığı alanlardır. Lider Sunucu veritabanıdır. Bir kez kurulur.

sudo apt install mariadb-server

Kurulum işlemleri aşamasında mariadb-server root parolası ekrana gelir.

Bu örnekte root parolası SIFRE olarak ayarlanmıştır.

Farklı bir parola verilir ise **SIFRE** ifadesinin geçtiği yerlerde o parola tanımlanmalıdır.

Aynı parola tekrar girilip enter tuşu ile kurulum işlemine devam edilir. Kurulum işlemi başarı ile gerçekleştikten sonra artık mariadb-server kurulumu tamamlanmış demektir.

###Veritabanı Oluşturma###

Kurulum başarı ile sonlandıktan sonra LiderAhenk sistemi için utf8 karakter setini kullanan liderdb adında bir veritabanı oluşturulması gerekiyor. Bu işlemi tamamlamak için konsol(Uçbirim) da aşağıdaki komutun çalıştırılması yeterli olacaktır;

sudo mysql -uroot -pSIFRE -e "CREATE DATABASE liderdb DEFAULT CHARACTER SET utf8 DEFAULT COLLATE utf8_general_ci"

####Veritabanın Kontrolü####

Bunun için;

sudo mysql -uroot -pSIFRE

ile giriş yapılır,

show databases;

komutu ile veritabanlarının listesi;

MariaDB [(none)]> show databases;
+--------------------+
| Database           |
+--------------------+
| information_schema |
| liderdb            |
| mysql              |
| performance_schema |
+--------------------+

şeklinde görüntülenir.

Not: Eğer mariadb-server kurulu sunucu, lider kurulumu yapılacak sunucudan bağımsız bir sunucu olacak ise, mariadb konfigürasyon dosyasında (/etc/mysql/my.cnf ) yer alan bind-address parametresi satırının önüne **#** simgesi yazılmalıdır, bunun için konsolda;

	sudo nano /etc/mysql/my.cnf
    
ile açılan ekranda;

	#bind-address	 = 127.0.0.1

şeklinde bu satır kapatılabilir(yorum haline getirilir, bu konfigurason sonucunda veritabanına sadece o makineden erişim sağlanabilir) veya;

	bind-address	 = 0.0.0.0

şeklinde yazılabilir(Bu sayede servis başka sunucuların erişimine açılmış olacaktır) veya;

	bind-address	 = lider-sunucu-ip

lider-sunucu-ip adresi yazılabilir(Bu sayede servis sadece lider sunucunun erişimine açılmış olacaktır). 

Bu ayarı nasıl bir yapı kurulacaksa ona göre şekillendirilmelidir. Tek bir sunucuda tüm lider bileşenleri olacaksa bu alana lider-sunucu-ip adresi yazılarak ilerlenebilir.

###Veritabanı Grant Yetkileri### Lider sunucunun veritabanı sunucusundaki veritabanına ulaşması için liderdb database grant yetkilerinin verilmesi gerekir. Bunun için;

sudo mysql -uroot -pSIFRE

ile giriş yapılır,

show databases;

komutu ile veritabanlarının listesi;

MariaDB [(none)]> show databases;
+--------------------+
| Database           |
+--------------------+
| information_schema |
| liderdb            |
| mysql              |
| performance_schema |
+--------------------+

şeklinde görüntülenir.

use liderdb;

ile liderdb veritabanı seçilir, daha sonra;

select password('SIFRE'); 

komutu ile 41 karakter hexadecimal parola üretilir. Daha sonra

grant all privileges on * to root@' %' identified by 'hexadecimal_karakterler' ;

komutu ile grant yetkisi verilir.

exit

komutu ile mariadb'den çıkılır.

sudo systemctl restart mysql.service

Yapılan düzenlemerin geçerli olması için yukarıdaki komut çalıştırılarak mariadb servisi yeniden başlatılır.

##LDAP Sunucu##

LDAP bileşeni için bu örnekte OpenLDAP kullanılacaktır. LiderAhenk, kullanıcı ve makine yönetimi için LDAP'a ihtiyaç duymaktadır. Kullanıcı ve makine bilgileri LDAP üzerinde tutulur ve Lider-Console (LiderAhenk arayüz uygulaması) 'dan bu ldap'a bağlanarak politika yönetimi yapılır. Bir kez kurulur.

###OpenLDAP Kurulum###

Konsolda;

sudo apt install slapd ldap-utils

komutu ile kurulum başlatılır.

Slapd kurulum sırasında kullanıcıdan bir yönetici (administrator) parolası belirlenmesini ister. Bu örnekte kullanıcı parolası SIFRE olarak belirlenmiştir.

Parola bilgisi olarak SIFRE girildikten sonra paket parolayı doğrulamanız için sizden tekrar girmenizi isteyecektir.

Yine SIFRE girdikten sonra enter tuşuna tıklayarak kurulumun devam etmesi sağlanır.

Paket yöneticisi slapd servisini başlattıktan sonra kurulumu tamamlar. Open LDAP temel kurulumu bu şekilde tamamlanmış olur.

Şimdi ldap dizin(veritabanı) ve dizin yöneticisi kullanıcısı oluşturmak için openldap konfigürasyonu yapalım. Bunu için;

sudo dpkg-reconfigure slapd

komutunu çalıştırılmalıdır.

Hayır seçeneği seçilerek devam edilir.

Bu adımda temel dn adı verilir. Örneğin; “liderahenk.org” şeklinde alan adı girilerek "dc=liderahenk,dc=org” şeklinde temel DN'ye sahip dizin oluşturacaktır. “liderahenk.org” şeklinde dn bu alana yazılır.

Bu adımda örgüt adı (organizational name) girilmelidir. Bu alana kurum adı veya birim adı girilebilir. Örneğin; “LiderAhenk"

Slapd konfigure edilirken tekrar parola ister, bir önceki adımda verilen parola SIFRE verilir.

Aynı şifre girilerek Enter tuluna basılır.

Yukarıdaki seçeneklerden “HDB” seçilerek devam edilmelidir.

Slapd paketi tamamen kaldırıldığında veritabanının da kaldırılması için Evet seçeneği seçilerek devam edilmelidir.

Eski veritabanı taşıma sorusuna Hayır cevabı verilerek devam edilir.

Bu örnekte;

• Ldap domain adı : liderahenk.org
• Ldap dizin(Veritabanı) adı : dc=liderahenk,dc=org
• Ldap dizin(Veritabanı) Yönetici Kullanıcısı : cn=admin,dc=liderahenk,dc=org
• Ldap dizin(Veritabanı) Yönetici Kullanıcısı Şifresi : SIFRE

değerleri girilmiştir.

###Admin Kullanıcısının Test Edilmesi###

Yukarıda girilen bilgiler sonrasında OpenLdap'ta admin kullanıcısı oluşmalıdır. Kontrol için;

sudo ldapsearch -H ldap://localhost -x -LLL -b "dc=liderahenk,dc=org" "(objectClass=simpleSecurityObject)"

komutu çalıştırılır. Örnek çıktı;

dn: cn=admin,dc=liderahenk,dc=org
objectClass: simpleSecurityObject
objectClass: organizationalRole
cn: admin
description: LDAP administrator

şeklinde dönmelidir. Kurulum yapılan cihaz uzakta ise localhost alanında OpenLdap'ın kurulu olduğu sunucu adresi yazılmalıdır.

###Yapılandırma Kullanıcısı(Config) İşlemleri###

LDAP sunucunuzun yapılandırma erişimi için(config kullanıcına) bir şifre belileyin ve bunu LDAP şifre satırı haline getirin. Bunun için;

sudo slappasswd

Komutu ile “yapılandırma(konfigürasyon) kullanıcısı” şifresi girmenizi isteyecektir. Bu şifre LDAP sunucunuzun yapılandırma erişimi için gerekmektedir.

New Password: <şifrenizi giriniz>
Re-enter new password: <şifrenizi tekrar giriniz>
{SSHA}KopyalayacağınızŞifreSatırı

ekranda beliren şifreyi kopyalayınız ve bu şifreyi;

sudo nano /etc/ldap/slapd.d/cn=config/olcDatabase={0}config.ldif 

dosyanın içerisindeki olcRootDN: satırının altına

olcRootPW: {SSHA}KopyalayacağınızŞifreSatırı

şeklinde kopyalayın, OpenLDAP sunucunuzu durdurun ve bunun için aşağıdaki komutu çalıştırın.

sudo systemctl stop slapd.service

OpenLDAP sunucunuzu aşağıdaki komut ile yeniden başlatabilirsiniz.

sudo systemctl start slapd

####Ldap'ta Yazma Yetkisi Tanımlama####

Apache DS'e config kullanıcısı ile(Yukarıda tanımlana kullanıcı ve şifre ile) giriş yaptıktan sonra olcDatabase={1}mdb alanına tıklanır ve ekranın sağındaki alanda {2}to by * read satırı silinir.

Sağ tık > New Value ile aşağıdaki satır eklenir;

{1}to dn.subtree="dc=liderahenk,dc=org" by group.exact="cn=adminGroups,dc=liderahenk,dc=org" write by * read

Apache DS'ten config kullanıcısından çıkış yapılarak admin kullanıcısı ile giriş yapılır. group.exact= admin ifadesinde tanımlanan yolda groupOfNames objectclass'ına sahip adminGroups grubu eklenir. Bu örnekte base dn(dc=liderahenk,dc=org) altına eklenmiştir.

• DIT
  • Root DSE
    • dc=liderahenk,dc=org
      • cn=adminGroups (Bu gruba member olarak ldap ta yazma yetkisine sahip olacak kullanıcılar eklenir. )

adminGroups grubuna member olarak eklenen kullanıcılar ldap'ta yazma yetkisine sahip olurlar.

###LiderAhenk Şemalarının OpenLDAP'a Yüklenmesi###

Burada yapılandırma(konfigürasyon) yöneticisi kullanıcı adı “cn=admin,cn=config” dir. Şimdi lider ahenk şemalarını ldap'a yükleyelim. Bu şemelar ldap düğümleri oluşturma adında, düğümlere

- parduAccount
- pardusLiderAhenkConfig
- pardusLider

nesne sınıflarını oluşturmayı sağlar.

Daha sonra liderahenk.ldif dosyası konsolda

sudo wget https://raw.githubusercontent.com/Pardus-LiderAhenk/lider-ahenk-installer/master/src/conf/liderahenk.ldif && sudo cp liderahenk.ldif /tmp

adresinden indirilerek /tmp klasörü altına kopyalanır. Lider ahenk şemaları varolan ldap'a yüklenmelidir. Bunun için ;

sudo ldapadd -x -f /tmp/liderahenk.ldif -D "cn=admin,cn=config" -w $config_admin_pwd

komutu ile ldif ldap'a yüklenir. Burada cn=admin,cn=config config kullanıcısı, $config_admin_pwd yapılandırma(konfigürasyon) kullanıcısı şifresidir. Bir önceki adımda belirlenmiştir. Örneğin;

sudo ldapadd -x -f /tmp/liderahenk.ldif -D "cn=admin,cn=config" -w SIFRE

şeklinde olmalıdır.

Bu dosya herhangi bir ldap arayüzü ile ldap'a bağlanarakta sisteme yüklenebilir. Bu yüklemeden sonra ldap yeniden başlatılmalıdır. Bunun için aşağıdaki komutu çalıştırın.

sudo systemctl restart slapd.service

NOT : Ldap yeniden başlatılmaz ise lider nesne sınıfları ldap düğümleri oluşturulurken görüntülenmeyecektir.

###OpenLDAP'a Yetkili Grup Ekleme(Sudoers)###

OpenLDAP üzerinde roller oluşturarak ldap kullanıcılarına merkezi yetkilendirme yapmak için aşağıdaki adımlar uygulanmalıdır. Konsolda;

sudo wget https://raw.githubusercontent.com/Pardus-LiderAhenk/lider-ahenk-installer/master/src/conf/sudo.ldif && sudo cp sudo.ldif /tmp

komutu ile ldif indirilir. Daha sonra;

sudo ldapadd -f /tmp/sudo.ldif -D "cn=admin,cn=config" -w SIFRE

komutu sonrası OpenLDAP admin kullanıcı şifresi girilere ldap'a eklenir. Ardından;

sudo nano roles.ldif

komutu ile açılan ekrana aşağıdaki bilgiler kopyalanır;

dn: ou=Roles,base_dn
objectclass:organizationalunit
objectclass:top
ou: Roles
description: Roles groups

bu ldif dosyasında base_dn alanına yukarıda tanımlanan base_dn bilgisi girilir.

Örnek roles.ldif:

dn: ou=Roles,dc=liderahenk,dc=org
objectclass:organizationalunit
objectclass:top
ou: Roles
description: Roles groups

Daha sonra;

sudo ldapadd -x -W -D "cn=admin,dc=liderahenk,dc=org" -f roles.ldif

komutu ile ldap'a Roles grubu eklenir. Bu komut sonrasında alınacak yanıt;

Enter LDAP Password:

adding new entry "ou=Roles,dc=liderahenk,dc=org"

şeklinde olmalıdır. Daha sonra;

sudo systemctl restart slapd.service

komutu ile OpenLDAP yeniden başlatılır. OpenLdap'ta oluşan Roles grubu altına roller tanımlanır.

####Örnek Rol Tanımlama####

Basit bir anlatımla bu grup altına bir rol tanımlayalım. Aşağıda satırları;

dn: cn=role1,ou=Roles,base_dn
objectClass: sudoRole
objectClass: top
cn: role1
sudoUser: pardus
sudoHost: ALL
sudoCommand: ALL

şeklinde örnek bir rolü;

nano ornek_role.ldif

ile açılan ekrana yapıştırarak role1 alanına tanımlamak istediğiniz rolün ismini, base_dn kısmına ldap base_dn (Örn: dc=liderahenk,dc=org) tanımlaması yapın.

Örnek ornek_role.ldif :

dn: cn=role1,ou=Roles,dc=liderahenk,dc=org
objectClass: sudoRole
objectClass: top
cn: role1
sudoUser: pardus
sudoHost: ALL
sudoCommand: ALL

Daha sonra;

sudo ldapadd -x -W -D "cn=admin,base_dn" -f ornek_role.ldif

komutu ile base_dn yazılarak yukarıdaki örnek rol sisteme eklenir. Örnekler için https://linux.die.net adresini ziyaret edebilirsiniz.

###OpenLDAP Üzerinde Gerekli Düğümlerin Oluşturulması###

OpenLDAP'ta;

* liderAhenkConfig Düğümü
* lider_console Kullanıcısı
* Ahenkler, Kullanıcılar Gurubu

düğümleri oluşturulmalıdır. Bunun için;

dn: ou=Ahenkler,base_dn
objectclass:organizationalunit
objectclass:top
ou: Ahenkler
description: pardusDeviceGroup

dn: cn=lider_console,base_dn
objectClass: top
objectClass: person
objectClass: organizationalPerson
objectClass: inetOrgPerson
objectClass: pardusLider
objectClass: pardusAccount
cn: lider_console
sn: lider_console
uid: lider_console
userPassword: lider_console_parola
liderPrivilege: [TASK:base_dn:ALL]
liderPrivilege: [REPORT:ALL]

dn: cn=liderAhenkConfig,base_dn
objectClass: pardusLiderAhenkConfig
cn: liderAhenkConfig
liderServiceAddress: http://lider.liderahenk.org:8181

bilgileri;

nano lider_dugumler.ldif

ile açılan ekrana yapıştırılır.

Örnek lider_dugumler.ldif;

dn: ou=Ahenkler,dc=liderahenk,dc=org
objectclass:organizationalunit
objectclass:top
ou: Ahenkler
description: pardusDeviceGroup

dn: cn=lider_console,dc=liderahenk,dc=org
objectClass: top
objectClass: person
objectClass: organizationalPerson
objectClass: inetOrgPerson
objectClass: pardusLider
objectClass: pardusAccount
cn: lider_console
sn: lider_console
uid: lider_console
userPassword: SIFRE
liderPrivilege: [TASK:dc=liderahenk,dc=org:ALL]
liderPrivilege: [REPORT:ALL]

dn: cn=liderAhenkConfig,dc=liderahenk,dc=org
objectClass: pardusLiderAhenkConfig
cn: liderAhenkConfig
liderServiceAddress: http://lider_sunucu_ip:8181

• Bu bilgilerden 'base_dn' geçen alanlara slapd kurulumunda verilen ldap temel ağacı bilgisi girilmelidir ( Örneğin: dc=liderahenk,dc=org )

• userPassword değeri karşısındaki 'lider_console_parola' yerine lider_console kullanıcısı için parolası tanımlanmalıdır.

• liderServiceAddress değeri karşısına Lider Sunucu adresi tanımlanır. Bu değer http://lider_sunucu_ip:8181 örneğinde olduğu gibi lider_sunucu_ip lider sunucu adresi ve 8181 portu yazılarak tanımlanmalıdır.

Dosya kaydedilerek çıkılır. Daha sonra;

sudo ldapadd -x -W -D "cn=admin,base_dn" -f lider_dugumler.ldif

şeklinde base_dn bilgisi yazılır, komut sonrasında admin parolası girilerek OpenLDAP'a eklenir.

##XMPP Sunucu##

Bütün ahenklerin bağlandığı bileşendir. Lider Sunucu ve ahenkler bu bu bileşen üzerinden haberleşirler. Bir kez kurulur. Xmpp (Ejabberd) "Genişletilebilir Mesajlaşma ve Varlık Protokolü" olarak adlandırılır.

###Ejabberd Paketinin Kurulumu###

Komut satırında;

sudo apt install ejabberd=16.06-0

komutu ile kurulur.

Ejabberd konfigürasyonlarının tutulduğu ejabberd.yml dosyası çok hassas bir yapıya sahip olduğundan ayarlarının bozulmaması için;

sudo apt-mark hold ejabberd

ile paketinin güncellenmesi engellenmelidir.

Uyarı: Ejabberd paketinin güncellenmesi gerektiğinde;
	
    sudo apt-mark unhold ejabberd
    
komutu yeterlidir.

###Ejabberd.yml Dosyasının Düzenlenmesi###

Kurulum sonrası konfigurasyon için konsolda;

sudo wget https://raw.githubusercontent.com/Pardus-LiderAhenk/lider-ahenk-installer-console/master/lider-installer/conf/ejabberd.yml

adresinde bulunan ejabberd.yml dosyasını;

sudo cp ejabberd.yml /opt/ejabberd-16.06/conf/

/opt/ejabberd-16.06/conf/ejabberd.yml dosyasının yerine kopyalayınız. Kopyalama işleminden sonra gerekli konfigürasyon için aşağıdaki yolları izleyiniz.

Not: Bu konfigürasyon “ejabberd ejabberd-16.06” versiyonuna göre ejabberd.yml dosyasında yapılmıştır. Farklı bir sürümde yml dosyası değiştiği için bu yml için belirlenen ayarlar değişkenlik gösterebilir. Bu nedenle sürüm ve yml dosyalarının yukarıda kurulan sürümlerle aynı olmasına dikkat ediniz.

ejabberd.yml dosyasını konsolda bir editör ile açınız;

sudo nano /opt/ejabberd-16.06/conf/ejabberd.yml

Açılan dosyada aşağıdaki satırlara gerekli bilgiler tanımlanır.

ldap_servers:
	- "#LDAP_SERVER"

ldap server farklı bir bilgisayarda ise ip, lider sunucu ile aynı bilgisayar ise localhost satırı açık kalmalıdır.

ldap_rootdn: #LDAP_ROOT_DN"

ldap rootdn(Örn:"cn=admin,dc=liderahenk,dc=org") tanımlaması değiştirilir.

ldap_password: "#LDAP_ROOT_PWD"

ldap password (Örn: "SIFRE" ) admin parolası buraya tanımlanır.

ldap_base: "#LDAP_BASE_DN"

ldap base dn (Örn: "dc=liderahenk,dc=org" ) bilgisi girilir.

Not: Ejabberd.yml dosyası çok hassas bir dosyadır, herhangi boşluk veya karakter hatasında çalışmayabilir. Bu nedenle konfigurasyon dosyasında mümkün olduğu kadar varolan ayaların üzerinde değişiklik yapılarak gidilmelidir. Yeni satır eklemek veya başka bir yerden veri kopyalamak hataya neden olabilmektedir.

Ejabberd.yml konfigürasyon dosyası düzenlendikten sonra ejabberd sunucusu aşağıdaki komutlar yardımı ile yeniden başlatılır.

cd /opt/ejabberd-16.06/bin
sudo ./ejabberdctl start

daha sonra

sudo ./ejabberdctl status

komutu ile alınan çıktıda;

The node ejabberd@localhost is started with status: started
ejabberd 16.06 is running in that node

cevabı alınmış olmalıdır. Aksi halde yml dosyasına dönülerek ayarlar kontrol edilmelidir.

Grup ve Kullanıcıları Oluşturma###

Bu işlemler için sırası ile aşağıdaki komutlar çalıştırılır. Komutlar /opt/ejabberd-16.06/bin dizini altında çalıştırılmalıdır.

cd /opt/ejabberd-16.06/bin

ile bin dizini altına gidilir. Ejabberd Admin kullanıcısı oluşturmak için;

sudo ./ejabberdctl register admin  im.liderahenk.org #ejabberd_admin_pass

şeklinde #ejabberd_admin_pass (Örn: SIFRE) bilgileri girilir. Alınan cevap;

User admin@im.liderahenk.org successfully registered

şeklinde olmalıdır. Admin kullanıcsından sonra birde KARAF tarafından kullanılacak lider_sunucu kullanıcısı oluşturulmalıdır.

sudo ./ejabberdctl register lider_sunucu im.liderahenk.org #ejabberd_admin_pass
sudo ./ejabberdctl restart

Bu parolalar daha sonra yapılandırma ayarlarında kullanılacak olduğu için unutulmamalıdır.

###Ejabberd Roster Ayarları###

Ahenklerin Lider sunucu ile mesajlaşması için Ejaberd roster ayarları yapımalıdır. Bunun için;

cd /opt/ejabberd-16.06/bin
sudo ./ejabberdctl srg-create everyone im.liderahenk.org "everyone" this_is_everyone everyone
sudo ./ejabberdctl srg-user-add @all@ im.liderahenk.org everyone im.liderahenk.org

komutları çalıştırılmalıdır. Bu komutlardaki #SERVICE_NAME alanında yukarıda belirlenen servis adı girilmelidir.

Xmpp sunucusunun son durumda hatasız kurulduğunun testlerinin yapılması için;

sudo ./ejabberdctl stop

servisi durduruyoruz.

sudo ./ejabberdctl live

komutu ile ejabberd sunucusu çalıştırılır. Bu çalışma sırasında ejabberd herhangi bir hata alıp çıkmıyor ve açık kalıyorsa kurulumumuz doğru yapılmış demektir. Aksi durumda kurulum adımını tekrar kontrol ediniz. Bu adımdan sonra;

Ctrl + C 

ile live çalışma modundan çılır ve;

sudo ./ejabberdctl start

ile ejabberd sunucusu tekrar başlatılır.

NOT: Ejabberd sunucusu lider ve diğer sunuculardan bağımsız ayrı bir sunucu üzerinde çalıştırılacak ise, yukarıdaki konfigürasyon örneğinde yer alan portların dışarıdan ulaşılabilir olması için gerekli firewall ayarlarının yapılması gerekmektedir.

##Dosya Sunucu##

Eklentilerin üzerinde tutulacağı ve mesajlaşma ile yapılamayacak boyuttaki işlemlerin (ssh şeklinde) dosya aktarımı için kullanıcılacak sunucudur. ssh ile erişimi sağlanacak herhangi bir bilgisayar olabilir(Tercihen lider sunucuyu kullanıyoruz). Aşağıdaki paketler dosya aktarımı ve iletişim için gereklidir;

sudo apt install sshpass rsync

komutu ile kurulum tamamlanır. Kurulan bu dosya sunucu bilgileri Lider Sunucu konfigurasyonunda gereklidir. Dosya sunucu lider sunucudan farklı bir makine olacaksa;

mkdir /home/kullanici_adi/plugins && touch /home/kullanici_adi/sample-agreement.txt
mkdir -p /home/kullanici_adi/agent-files/

komutları ile lider sunucu adımlarında kullanılacak dosya-dizinler oluşturulur. Dosya sunucuda bulunan bir kullanıcı adı yazılarak komutlar çalıştırılmalıdır. Yukarıda oluşturulan dosya-dizin yolları lider sunucu konfigürasyonunda kullanılacaktır.

##Lider Sunucu##

Lider Sunucu, liderahenk uygulamasının merkezinde yer alır. Xmpp ile bütün ahenklerin yönetimi bu sunucu üzerinden yapılır. Bunun yanında üzerindeki rest servisler ile Lider-Console ( LiderAhenk arayüz uygulaması ) ile iletişim sağlayarak arayüzden yönetime olanak sağlar. Bir kez kurulur.

###Lider Sunucu Java Ayarları###

NOT: Pardus 17 ve Pardus 17 Sunucu sürümlerinde java kurulu olarak geldiği için bu adıma ++GEREK YOKTUR++!.

Lider Sunucu başka bir dağıtım üzerine kurulacaksa aşağıdaki adımlar uygulanmalıdır. JAVA_HOME çevresel değişkeni sisteme tanımlanmalıdır. Bunun için;

update-alternatives --config java

komutu ile sistemde kurulu java sürümü ve yolu görüntülenir. Eğer bir java sürümü yoksa;

sudo apt install openjdk-8-jre

komutu ile Openjdk-8-jre sisteme yüklenir. Not: Farklı bir sürüm kullanılacaksa java sürümü ve yolu ona göre tanımlanmalıdır.

sudo nano ~/.bashrc

ile açılan dosyanın en atına;

export JAVA_HOME=”/usr/lib/jvm/{sdk ev dizini}”

ve

PATH=”$PATH:/usr/lib/jvm/{sdk ev dizini}/bin”

Burada {sdk ev dizini} ile belirtilen yere sdk ev dizini adı gelir. Bu adımdan sonra

sudo source ~/.bashrc

ile yeni çevresel değişkenler sistem tarafından tanınmış hale gelir. (Bu adımda makinenin yeniden başlatılması önerilir. ) Bu işlemin testi için;

echo $JAVA_HOME

ekrana oracle sdk ev dizini yolunu ekrana çıktı olarak veriyorsa işlem doğru yapılmış demektir.

###Lider Sunucu Kurulum Adımları###

Lider Sunucu;

sudo apt install lider-server

komutu ile depodan kurulumu sağlanır. Daha sonra -;

sudo systemctl start lider.service

ile servis aktif edilir. Servis başlatıldıktan sonra varsayılan konfigurasyon dosyaları oluşur. Lider Sunucu servisi durdurularak konfigurasyon dosyaları düzenlenmelidir;

sudo systemctl stop lider.service

###Lider Sunucu Konfigurasyon Dosyası###

Bu adımda OpenLdap, XMPP ve Dosya sunucu ayarlarının lider sunucuya tanımlanması yapılır. Bu konfigurasyonlar sonucunda (veritabanı hariç) bileşenler birbirleri ile haberleşirler. Lider-sunucu yapılandırma dosyasının düzenlenmesi için;

sudo nano /usr/share/lider-server/etc/tr.org.liderahenk.cfg

ile bu dosya düzenlenmek için açılır;

ldap.server = ip_adresi
ldap.port = 389
ldap.username = cn=admin,dc=liderahenk,dc=org
ldap.password = SIFRE
ldap.root.dn = dc=liderahenk,dc=org

ip_adresi bu alana tanımlanmalıdır. Ldap admin şifresi ve dn bilgileri örnekte olduğu şekilde tanımlanır.

xmpp.host = ip_adresi
xmpp.port = 5222
xmpp.username = lider_sunucu
xmpp.password = SIFRE
xmpp.resource = Smack
xmpp.service.name = im.liderahenk.org

ip_adresi bu alana tanımlanmalıdır. Ejabberd da oluşturulan lider_sunucu ve host bilgileri yukarıdaki şekilde tanımlanır.

NOT :Lider sunucu cluster yapıda kurulacaksa xmpp.resource değeri 2 sunucuda ayrı ayrı tanımlanmalıdır. Örneğin, 1.ci sunucuya Smack1, 2.ci sunucuya Smack2 olarak yazılmalıdır.

Ahenklerin hangi ou altında görüleceği bilgisi aşağıdaki gibi tanımlanır. Bu bilgi daha önce Ldap kurulumunda oluşturulan Ahenkler gurubudur.

agent.ldap.base.dn = ou=Ahenkler,dc=liderahenk,dc=org

Ldap base dn bilgisi tanımlanır.

user.ldap.base.dn = dc=liderahenk,dc=org

Dosya sunucu kullanıcı adı, şifre bilgieri tanımlanır. Lider sunucudan farklı bir makine dosya sunucu olarak kullanılacaksa ip_adresi değeri yerine ip bilgisi tanımlanmalı ve o makinede ssh portu açık, kullanıcının erişm bilgileri doğru tanımlanmalıdır.

file.server.protocol = ssh
file.server.host = ip_adresi
file.server.port = 22
file.server.username = lider
file.server.password = PP123456
file.server.plugin.path = /home/kullanici_adi/plugins/ahenk-{0}_{1}_amd64.deb
file.server.agreement.path = /home/kullanici_adi/sample-agreement.txt
file.server.agent.file.path = /home/kullanici_adi/agent-files/{0}/

/home/kullanici_adi/plugins, /home/kullanici_adi/sample-agreement.txt, /home/kullanici_adi/agent-files/{0} dosyaları dosya sunucu adımlarında oluşturulan ayarlar tanımlanır.

Not: Lider sunucu aynı zamanda dosya sunucu olarakta kullanılacak ise konsolda;

	mkdir /home/kullanici_adi/plugins && touch /home/kullanici_adi/sample-agreement.txt

	mkdir -p /home/kullanici_adi/agent-files/

komutları ile (**kullanici_adi** dosya sunucudaki kullanıcını home dizinidir) oluşturulmalı ve yukarıdaki dosya sunucu konfigürasyonuna tanımlanmalıdır.

Daha sonra

sudo nano /usr/share/lider-server/etc/tr.org.liderahenk.datasource.cfg

dosyasında;

db.server = db_ip:3306
db.database = liderdb
db.username = root
db.password = SIFRE

veritabanı konfigürasyonu yapılır. db_ip alanına veritabanı sunucusu ip bilgisi,port, veritabanına erişimi olan kullanıcı ve şifre bilgisi tanımlanır.

Not: Veritabanı sunucusu ile lider sunucu aynı makinede ise ip yerine "localhost" yazılmalıdır.

###Lider Sunucu Servis Adımları###

Lider sunucu;

sudo systemctl start lider.service

komutu ile yeniden başlatılarak kurulum tamamlanır. Lider servisinin başladığından emin olmak için

sudo systemctl status lider.service

alternatif olarak

ps -ef | grep lider

komutu çıktısına bakılır. Eğer “start” durumda değilse alternatif olarak;

sudo /etc/init.d/lider start

komutu ile karaf çalıştırılır.

####Lider Sunucuya Bağlanma####

Lider servis olarak çalıştırılmışsa;

lider-client

ile giriş yapılır;

Not: Alternatif olarak;
    
    ssh -p 8101 karaf@localhost

şifre “karaf” ile de lider sunucuya giriş yapılabilir.

Hatalı bir durum kontrolu için lider konsolda;

log:tail

yazılarak loglar izlenir. Lider servislerinin aktif olmadığını görmek için lider konsolda;

list

komutu çalışıtırılmalıdır. Lider sunucudan çıkmak için karaf konsolda iken;

logout

komutu kullanılır.